تحلیل نشانه شناسی اشعار صلاح عبد الصبور

صلاح عبدالصبور مصری از پیشتازان شعر آزاد و از سمبل های نوگرایی عربی به شمار می رود که از فرهنگ غرب تأثیر بسیاری پذیرفته است. وی از جمله شاعران نادر عرب است که سهم عمده ای در تألیف نمایشنامه دارد و از نظریه پردازان مهم شعر آزاد نیز به شمار می آید. نشانه شناسی، علم بررسی نظام های نشانه ای است. کارکرد این علم غنی سازی خوانش و یا کمک به خوانش ثانوی متن است؛ چرا که ابزاری غنی در اختیار خواننده می گذارد که از طریق آن می توان در بافت های داخلی یا ساختارهای مختلف یک متن وارد شد. اشعار عبدالصبور در سه حوزه ی معناشناسی، سطح برداشت مخاطب و زیبایی شناسی، تحلیل نشانه شناختی می گردد. این اشعار در حوزه ی معناشناسی و در چهار سطح معانی فردی، اجتماعی- سیاسی، کوششی، دینی و قوانین هماهنگ کننده بین این ساختارهای معنایی، بررسی می شود. سطح برداشت مخاطب بر برداشت های جانبی از اشعار صلاح استوار شده است و بررسی در حوزه ی زیبایی شناسی در سه سطح تشابه، آیکون ها و تناص صورت می گیرد. تحلیل اشعار صلاح ما را به این نتیجه می رساند که شاعر از غمی اجتماعی رنج می برد که دامن گیر او و هم وطنانش شده است، به گونه ای که آن ها را به کار و تلاش برای رهایی از آن واداشته و دین و ایمان را از یادشان برده است. صلاح برای بیان این معانی از ترسیم فضاهای قرآنی و روابطی چون تشابهات ادبی، آیکون های مبتنی بر حواس پنج گانه و تناص بهره می گیرد. این پژوهش بر آنست تا به کمک ابزارهای علم نشانه شناسی، برخی از اشعار صلاح عبدالصبور مثل قصاید « الحزن»، « الناسُ فی بلادی»، « هجمَ التتار»، « الحُب»، « رساال? إلی صدیق?» و... را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد.